Sau nhiều lần hoãn xử,
ngày 24 tháng 9 tới đây, Tòa án thành phố HCM sẽ đưa những thành viên
của CLB Nhà Báo Tự Do ra xét xử với tội danh “tuyên truyền chống Nhà
nước” được qui định tại Điều 88 Bộ luật hình sự. Việc các cơ quan tư
pháp của Việt Nam bắt giữ các thành viên của CLB Nhà Báo Tự Do đã gây ra
sự quan ngại của tất cả các tổ chức quốc tế bảo vệ nhân quyền và chính
phủ nhiều nước. Rất nhiều tổ chức quốc tế bảo vệ nhân quyền đã lên
tiếng kêu gọi chính phủ Việt Nam trả tự do cho các thành viên của CLB
Nhà Báo Tự Do. Chính phủ nhiều nước cũng đã có hành động tương tự. Ngày 3
tháng 5 năm 2012, tổng thống Hoa Kỳ đã nêu tên blogger Nguyễn Văn
Hải(Hải Điếu Cày) trong bài phát biểu nhân dịp ngày tự do báo chí quốc
tế. Cơ quan đại diện ngoại giao của EU, Hoa Kỳ, Úc và nhiều nước khác,
các cơ quan thông tấn quốc tế đang xin phép tham dự và theo dõi phiên
tòa. Theo nguồn tin riêng cho biết chính phủ nhiều nước sẽ có hành động
mạnh mẽ nếu các thành viên của CLB Nhà Báo Tự Do bị kết án.Vụ
án này có điều gì mà khiến cộng đồng quốc tế quan tâm đến vậy? Với vai
trò của một luật sư đã hoạt động trong lĩnh vực nhân quyền nhiều năm.
Tôi đưa ra một số quan điểm về vụ án này:
Thực hiện “quyền tự do ngôn luận, tự do báo chí” hay “tuyên truyền chống Nhà nước”?
Điều 69 Hiến pháp qui định công dân Việt
Nam có “quyền tự do ngôn luận, tự do báo chí”. Điều 4 Luật báo chí qui
định “công dân Việt Nam được phát biểu ý kiến về tình hình đất nước và
thế giới; được góp ý kiến, phê bình, kiến nghị, khiếu nại, tố cáo trên
báo chí đối với các tổ chức của Đảng, cơ quan Nhà nước, tổ chức xã hội
và thành viên của các tổ chức đó….”
Điều 19 Công ước quốc tế về các quyền dân
sự và chính trị: “Mọi người đều có quyền tự do ngôn luận. Quyền này bao
gồm cả quyền tự do tìm kiếm, nhận và truyền đạt mọi loại tin tức, ý
kiến, không phân biệt ranh giới, hình thức tuyên truyền miệng, hoặc bằng
bản viết, in, hoặc bằng hình thức nghệ thuật hoặc thông qua mọi phương
tiện đại chúng khác tùy theo sự lựa chọn của họ.”
Như vậy, theo các qui định của pháp luật
Việt Nam và của Công ước quốc tế thì mọi công dân Việt Nam đều có quyền
phát biểu quan điểm, ý kiến của mình về tình hình đất nước và thế giới.
Có quyền góp ý kiến, phê bình, kiến nghị, khiếu nại, tố cáo trên báo chí
đối với đảng Cộng sản và các cơ quan Nhà nước. Có quyền nhận và truyền
đạt mọi loại tin tức, ý kiến trên báo chí hoặc bằng bất cứ hình thức
tuyền truyền nào và thông qua mọi phương tiện đại chúng mà không phân
biệt ranh giới quốc gia.
Các ý kiến, quan điểm của công dân về
tình hình đất nước có thể là đồng tình, ủng hộ đảng Cộng sản, nhà nước,
chính phủ hoặc công dân có quyền bày tỏ ý kiến, quan điểm phê phán, phản
đối đảng Cộng sản, nhà nước và chính phủ. Công dân Việt Nam cũng có
quyền nhận và truyền đạt mọi loại tin tức, ý kiến ủng hộ hoặc phản đối
đảng cầm quyền và chính phủ. Quyền tự do ngôn luận và tự do báo chí là
quyền chính trị của công dân, là vũ khí mà nhân dân lựa chọn đầu tiên để
bày tỏ sự phản đối một cách ôn hòa khi quyền và lợi ích của họ bị xâm
phạm hoặc phản đối sự lãnh đạo, quản trị đất nước yếu kém của đảng Cộng
sản. Và để nhân dân nói lên tiếng nói của mình khi lợi ích của quốc gia,
dân tộc bị đe dọa. Quyền lực nhà nước là của nhân dân, do nhân dân và
vì nhân dân. Do vậy bất kể một người dân nào cũng có quyền bày tỏ ý
kiến, quan điểm của mình về việc thay đổi hệ thống chính trị, thay đổi
đảng cầm quyền bằng biện pháp hòa bình thông qua bầu cử. Vì một xã hội
dân chủ và tiến bộ hơn. Họ cũng có quyền bày tỏ ý kiến, quan điểm rằng
không có một đảng chính trị nào có thể cầm quyền mãi mãi với sự yếu kém
cả về đạo đức và năng lực lãnh đạo.
Trong nhiều năm qua, đảng Cộng sản và
chính phủ đã lãnh đạo và quản trị đất nước hết sức yếu kém. Tham nhũng
đã trở thành quốc nạn, thành giặc nội xâm. Đến nay vẫn chưa được ngăn
chặn và đẩy lùi. Suy thoái đạo đức xã hội nghiêm trọng, ô nhiễm môi
trường, tài nguyên rừng bị tàn phá…. Quản lý kinh tế yếu kém dẫn các tập
đoàn như Vinashin, Vinalines,… gây thất thoát hàng tỷ Đô la. Chính
quyền bất lực trong việc kiểm soát những hàng hóa tiêu dùng, thực phẩm
có chứa các chất độc hại cho sức khỏe của nhân dân được nhập khẩu và sản
xuất trong nước. Không bảo vệ được chủ quyền lãnh hải quốc gia, thường
xuyên để Trung Quốc xâm phạm lãnh hải, bắn giết, bắt giữ, cướp tài sản
của ngư dân.
Bất kể một công dân Việt Nam nào khi quan
tâm đến vận mệnh của đất nước đều không khỏi bất bình trước sự lãnh đạo
và quản trị đất nước yếu kém của đảng Cộng sản.
Như vậy, các thành viên của CLB Nhà Báo
Tự Do đã dũng cảm khi thực hiện quyền tự do ngôn luận, tự do báo chí của
mình. Họ viết bài, đăng tải các bài viết, trả lời phỏng vấn để phê bình
cách quản lý và điều hành đất nước của đảng Cộng sản và chính phủ. Họ
không có mục đích chống đảng Cộng sản cũng như chính phủ Việt Nam(trong
cáo trạng của VKS thành phố HCM đã viết rằng anh Nguyễn Văn Hải và chị
Tạ Phong Tần không thừa nhận chống Nhà nước). Những bài viết của họ,
những ý kiến mà họ đăng tải chỉ phản ảnh một cách ôn hòa quan điểm đối
lập của họ và của những người khác mà thôi. Và chỉ với mục đích giúp cho
đảng Cộng sản nhận ra những sai lầm, thiếu sót để khắc phục nhằm lãnh
đạo và quản trị đất nước tốt hơn. Tôi xin trích câu nói về tự do ngôn
luận, tự do báo chí của Karl Marx, cụ tổ của chủ nghĩa cộng sản: “… Nếu
như một người không có quyền chỉ trích thì cả lời khen của người ấy cũng
vô nghĩa…”.
Rõ ràng, các thành viên của CLB Nhà Báo
Tự Do chỉ thực hiện quyền tự do ngôn luận, tự do báo chí mà Hiến pháp,
pháp luật và Công ước quốc tế đã nghi nhận quyền của họ. Họ không phạm
tội “tuyên truyền chống Nhà nước” theo Điều 88 Bộ luật hình sự.
Giam giữ người quá thời hạn mà Bộ luật TTHS cho phép:
Điều 120 Bộ luật TTHS qui định: Thời hạn
tạm giam không quá bốn tháng đối với tội phạm đặc biệt nghiêm trọng;
Trong trường hợp cần phải ra hạn tạm giam để điều tra thì có thể được
gia hạn tạm giam ba lần, mỗi lần không quá bốn tháng;Trong trường hợp
cần thiết đối với tội xâm phạm an ninh quốc gia thì Viện trưởng Viện
kiểm sát nhân dân tối cao có quyền gia hạn thêm một lần nữa không quá
bốn tháng.”
Như vậy tổng thời hạn tạm giam tối đa mà Bộ luật TTHS cho phép là 20 tháng.
Khoản 6 Điều 120 qui định tiếp: “Khi đã
hết thời hạn tạm giam thì người ra lệnh tạm giam phải trả tự do cho
người bị tạm giam hoặc xét cần thì áp dụng biện pháp ngăn chặn khác.”
Blogger Nguyễn Văn Hải và Phan Thanh Hải
bị bắt và tạm giam vào ngày 19 tháng 10 năm 2010. Và tính đến ngày 19
tháng 6 năm 2012 là tròn 20 tháng. Vậy theo qui định trên, ngày 19 tháng
6 năm 2012, Viện trưởng VKSNDTC phải ra quyết định trả tự do cho anh
Nguyễn Văn Hải và Phan Thanh Hải.
Các cơ quan tư pháp của Việt Nam có can thiệp vào luật pháp của Hoa Kỳ?
Theo các trạng của VKS thành phố HCM cho
biết: Các trang blog cá nhân của blogger Nguyễn Văn Hải, Phan Thanh Hải,
Tạ Phong Tần và trang web Câu Lạc Bộ Nhà Báo Tự Do đều được đăng ký tại
Hoa Kỳ. Và được các công ty của Hoa Kỳ cung cấp dịch vụ.
Do vậy, những trang blog và website này
cùng với nội dung được chúng chuyển tải đều phù hợp với luật pháp Hoa Kỳ
và được pháp luật của Hoa Kỳ cùng với Công ước quốc tế về các quyền dân
sự và chính trị bảo vệ. Đồng thời Hiến pháp và pháp luật của Việt Nam
không có điều nào cấm công dân Việt Nam thực hiện quyền tự do báo chí ở
nước ngoài. Pháp luật Việt Nam không điều chỉnh quan hệ này. Việc các cơ
quan tư pháp của Việt Nam điều tra, truy tố và xét xử những công dân
Việt Nam có những hoạt động báo chí được đăng ký tại Hoa Kỳ là không
đúng.
Phải làm gì để xây dựng một nước Việt Nam công bằng, dân chủ và văn minh
Để xây dựng được một xã hội công bằng,
dân chủ và văn minh. Trước hết, đảng Cộng sản Việt Nam cần phải tích cực
nâng cao kiến thức và sự hiểu biết của mình về nhân quyền. Từ đó biết
lắng nghe và chấp nhận những ý kiến, quan điểm đối lập. Điều này sẽ nâng
cao bản lĩnh và tầm vóc của một đảng cầm quyền suốt hơn nửa thế kỷ đã
qua. Việc chấp nhận và tôn trọng những người có quan điểm đối lập cũng
chính là tôn trọng phẩm giá và các quyền con người bởi đó là nền tảng
của tự do, hòa bình và công lý.
Điều thứ hai là đảng Cộng sản phải luôn
luôn thể hiện là đảng có trí tuệ, đạo đức và văn minh bằng cánh tôn
trọng và khoan dung với những người có quan điểm đối lập. Bởi thể hiện
sự khoan dung với những người có quan điểm đối lập ngày hôm nay là khoan
dung với chính mình ngày mai. Lòng khoan dung góp phần giúp cho mọi
người, mọi quốc gia, dân tộc cùng chung sống hòa bình, hòa hợp.
Không thể có một xã hội công bằng, dân
chủ và văn minh nếu đảng cầm quyền luôn đối xử với những người có quan
điểm đối lập bằng trái tim và bàn tay của những tên bạo chúa.
Nhân
dân Việt Nam ở trong và ngoài nước, cùng với cộng đồng quốc tế đang
mong đợi sự khoan dung của đảng Cộng sản Việt Nam dành cho những thành
viên của CLB Nhà Báo Tự Do. Đảng Cộng sản Việt Nam hãy trả tự do cho các
blogger Nguyễn Văn Hải(Hải Điếu Cày), Tạ Phong Tần và Phan Thanh Hải
ngay tại phiên tòa ngày 24 tháng 9 năm 2012 để đáp ứng sự mong đợi của
người dân Việt Nam ở trong và ngoài nước, cũng như của cộng đồng quốc
tế.
Hãy đặt lợi ích của Tổ quốc, của nhân dân lên trên lợi ích của đảng vì một nước Việt Nam công bằng, dân chủ và văn minh.
Hà Nội, ngày 14 tháng 9 năm 2012
Luật sư Nguyễn Văn Đài
